اما به‌دلیل افزایش قاچاق محصولات دخانی و تقلبی بودن آنها، کارشناسان همچنان نسبت به استفاده از سیگارهای لایت هشدار می‌دهند. به‌طوری که چندی پیش رئیس مرکز تحقیقات و پیشگیری کنترل دخانیات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفت‌وگو با فارس اظهار داشت: آمار سرطان دهان در سیگارهای لایت بیشتر از سیگارهای معمولی است و سیگارهای سبک و خنک تنها ترفند تبلیغاتی است.
اما در حالی که روی بسته‌های سیگارهایی که با واژه لایت به فروش می‌رسند نوشته شده: «این سیگارها کمتر از سیگارهای معمولی به بدن افراد ضرر می‌رسانند و مصرف آنها خطرات کمی دارد» به گفته کارشناسان افرادی که با این باور غلط به مصرف این سیگارها روی می‌آورند، بسیار سخت‌تر از افرادی که سیگار معمولی مصرف می‌کنند، موفق به ترک این محصول دخانی می‌شوند.
تاریخچه لایت‌ها و اولترالایت‌ها
«از سال 1950 صنایع دخانیات تصمیم گرفتند با ورود به بخش بهداشت، در کنترل دخانیات با دولت‌ها همکاری کنند. به این شکل که برای سیگارها فیلتر در نظر گرفتند.»
دکتر هومن شریفی، قائم مقام مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات با بیان این عبارات به همشهری می‌گوید: با این اقدام دولت‌ها 20 سال بر این باور غلط بودند که فیلتر جلوی مضرات سیگار را خواهد گرفت.
دکتر شریفی در ادامه توضیح می‌دهد: بعد از این ماجرا و در سال 1970 صنایع دخانی شروع به تبلیغ سیگارهای لایت و اولترالایت کردند.
البته به گفته وی این سیگارها از سال 2005 در آمریکا و اروپا دیگر تولید نشد ولی متأسفانه در کشور ما همچنان استفاده از این نوع سیگارها رواج داشته و البته اقبال زیادی هم دارد چون مردم به غلط تصور می‌کنند که ترک کردن سیگارهای لایت راحت‌تر است.
خدیجه محصلی، مسئول دبیرخانه کمیته کشوری کنترل دخانیات نیز با اعلام اینکه سازمان بهداشت جهانی، تبلیغات نادرست بازار را مبنی بر بی‌خطر بودن استعمال شکل‌های دیگر محصولات دخانی، عامل گسترش مصرف اینگونه محصولات می‌داند، می‌گوید: چند سالی است که شرکت‌های دخانیات همه ترفند‌ها را برای فروش محصولات خود لحاظ می‌کنند و برای گروه هدف برنامه خاصی دارند و با شعارهای فریبنده به جای تبلیغات مستقیم، از تبلیغات غیرمستقیم استفاده می‌کنند.
به گفته وی، از طرف دیگر، صنایع دخانی برای جذاب نشان‌دادن مصرف سیگار برای جوانان از ژست‌های بازیگران معروف و محبوب در فیلم‌ها بهره می‌برند و گاهی دیده شده که کم‌کردن وزن، آرامش اعصاب و رسیدن به اندامی زیبا را نتیجه سیگارکشیدن جلوه می‌دهند.
محصلی ادامه می‌دهد: از دیگر تبلیغات فریبکارانه شرکت‌های دخانی این است که روی حجم عظیمی از تولیدات سیگار، عبارت لایت، سوپرلایت و اولترالایت را به نحو قابل دیدی چاپ می‌کنند، اما تحقیقات نشان می‌دهد که این عبارات به هیچ عنوان مستند نیست و حتی سیگارهایی با این برچسب‌ها و نوشته‌ها خطرناک‌تر هم هستند؛
زیرا نیکوتین کمی دارند و فرد برای جبران نیکوتین مورد نیاز وادار به مصرف سیگار بیشتری می‌شود. وی با اشاره به آمار مصرف‌کنندگان دخانیات در کشور خاطرنشان می‌کند: متأسفانه آمارهای موجود در ایران درباره تعداد سیگاری‌ها و تلفات سیگار چندان به روز نیست اما طبق آخرین آمار در سال 1384، حدود 2/14 درصد از جمعیت 15 تا 64 ساله کشور جزو مصرف‌کنندگان مواد دخانی هستند که در این میان، 1/24 درصد مردان جامعه و 3/4 زنان جامعه در این طبقه آماری قرار می‌گیرند. این در حالی است که 3 درصد نوجوانان ایرانی سیگار می‌کشند و 14درصد آنها از سایر مواد دخانی و به‌طور عمده قلیان استفاده می‌کنند.
لایت‌ها پک‌ها را عمیق‌تر می‌کنند
«هر فرد سیگاری هر نوع محصولی را به هر میزانی که مصرف کند، نیاز دارد که میزان نیکوتین در خونش به حد مشخصی برسد. اگر هم در این راه مانعی به نام فیلتر وجود داشته باشد، طبیعتا میزان پک‌ها در فرد سیگاری عمیق‌تر خواهند شد.»
قائم مقام مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات با اشاره به این عبارات خاطرنشان می‌کند: ما در مرکز تحقیقات کنترل دخانیات به این نتیجه رسیدیم که میزان عمق و زمان پک در سیگارهای معمولی 8دهم ثانیه طول می‌کشد ولی در سیگارهای لایت این زمان 3 ثانیه است.
پس این سیگارها مواد سمی و سرطان‌زای بیشتری را وارد خون خواهد کرد.
این در حالی است که زهرا حسامی، رئیس مرکز تحقیقات و پیشگیری کنترل دخانیات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به آمار 15 درصدی مبتلایان به سیگار در کشور در تایید این عبارات می‌گوید: در سیگارهایی که در آن از بیوفیلتر استفاده می‌شود، به‌دلیل اینکه فرد سیگاری پک‌های عمیق‌تری می‌زند، میزان دود بیشتری وارد ریه او خواهد شد؛ بنابراین استفاده از بیوفیلتر، سرابی بیش نیست.
علاوه بر این، محققان آمریکایی نیز در تحقیقاتی که در دانشگاه پیتسبورگ انجام گرفت، مطالعاتی را روی 12 هزار سیگاری قدیمی و جدید انجام دادند و به این نتیجه رسیدند که یک سوم از این افراد به‌دلیل تبلیغات کمپانی‌های سیگار‌سازی و به‌دلیل نگرانی در مورد سلامت خود از سیگارهای لایت استفاده می‌کنند، اما این گروه بسیار سخت‌تر از افرادی که سیگار معمولی مصرف می‌کنند می‌توانند سیگار کشیدن را کنار بگذارند.
جالب اینکه بسیاری از افراد سیگاری در این مطالعات متذکر شده‌اند که آنها برای کنار گذاشتن سیگار اول تصمیم گرفته‌اند که سیگارهای لایت مصرف کنند تا بعد آن را هم کنار بگذارند، اما در عمل این اتفاق تنها در موارد بسیار کمی افتاده است.
